KUDUZ VE AŞILAMA

Kuduz Rhabdoviridae ailesi, Lyssavirus genusundan nörotrop (sinir dokuya yerleşen) bir RNA virüsü ile oluşan zoonotik (hayvanlardan insana bulaşan), akut ve ilerleyici viral bir ensefalomiyelettir.

 

Kuduz insanlık tarihinin bilinen en eski hastalıklarındandır. 4000 yıl öncesinde de olduğuna dair kanıtlar vardır.

 

Bulaştırma riski yüksek olan hayvanlar kurt, tilki ve çakaldır. Köpek teması orta risk grubunda yer alır.

 

Kuduz klinik tablosu geliştikten sonra tedavisi mümkün olmayan bir hastalıktır.

 

Ülkemizde kuduza yakalanma ihtimali olan hayvan türleri şu şekildedir;

 

*Köpek, kedi, sığır, koyun, keçi, at, eşek gibi evcil hayvanlar,

 

*Kurt, tilki, çakal, domuz, ayı, sansar, kokarca, gelincik gibi yabani hayvanlardır.

 

Kuduz Geçişi Gösterilmemiş Hayvanlar;

 

*Fare, sıçan, sincap, hamster, kobay, gerbil, tavşan ve yabani tavşan ısırıklarında insana kuduz geçişi gösterilmemiştir. Dolayısıyla bu tür hayvan ısırıklarında aşı gerekmez.

 

Hayvan Türlerine Göre 1997-2017 Yılları Arasında Tespit Edilen Kuduz Vakaları

 

*Köpek %43

*Sığır %36

*Koyun/Keçi %4,6

*Kedi %3,8

*Eşek/At %1,64

*Diğer türler %11 şeklindedir.

Toplam Vaka Sayısı:6465

(Evcil Hayvanlar %90,7)

(Yabani Hayvanlar %9,3)

 

Kedi ve köpeklerde, virüs santral sinir sisteminden tükürük bezlerine ulaştıktan sonra 10 gün içinde hastalık belirtileri ortaya çıkmakta ve hayvan ölmektedir. Yani ısıran hayvan salyasında virüs taşıyorsa 10 gün içinde ölmesi beklenir. Bu sebeple kedi ve köpeğin temasından sonra 10 gün süreli gözlemi gerekir. Kedi ve köpek dışındaki hayvanlarda böyle bir süre verilmez ve gözlem önerilmez.

 

Dünya’da her yıl yaklaşık 59.000 kişi kuduz nedeni ile yaşamını yitirmektedir. Ülkemizde yılda 250.000 kuduz riskli temas bildirimi yapılmakta olup, yılda ortalama 1-2 kuduz vakası görülmektedir.

 

Kuduz, ölümle sonuçlanan bir hastalık olduğu için aşılama hayat kurtarıcıdır.

 

Aşılanma 2 çeşittir;

 

1) Temas öncesi profilaksi;

 

*Kuduz açısından yüksek riskli işlerde çalışanlar (Kuduz araştırma laboratuvarlarında çalışanlar),

*Kuduz açısından riskli işlerde çalışanlar (Veteriner hekimler, hayvan bakıcıları, hayvan barınaklarında çalışan personel),

*Yaban hayat ile temas riski yüksek olan doğa sporu yapanlar,

*Köpek kuduzunun yüksek olduğu bölgelere seyahat edenler.

 

2) Kuduz riskli teması sonrası aşı;

 

Temas sonrası aşılanmaya olabildiğince erken başlanmalıdır.

*Köpek, kedi, sığır, koyun, keçi, at, eşek gibi evcil hayvan ısırılması ya da açık yaraların bunların salgısı ile teması.

*Kurt, tilki, çakal, domuz, ayı, sansar, kokarca ve gelincik gibi yabani hayvan ile ısırılma ya da açık yaraların bunların salgısı ile teması.

 

Aşı Gerektirmeyen Durumlar

 

1) Fare, sıçan, sincap, hamster, gerbil, tavşan ısırıklarında,

2) Kuduz şüphesi ile ölmüş hayvanın pişirilmiş et ve süt ürünlerinin tüketilmesi,

3) Yarasa ısırığında,

4) Soğukkanlı hayvanlar (yılan, kertenkele, kaplumbağa) tarafından ısırılma durumunda,

5) Kümes hayvanları ısırıklarında,

6) Bilinen ve halen sağlam bir kedi-köpek tarafından ısırılmada 10 günden uzun bir süre geçmişse,

7) Kedi temaslarında çıplak derinin hafifçe sıyrılması, kanama olmadan küçük tırmalama ve zedelenme şeklinde yaralanmaya sebep olan provokasyon ile olmuş ısırılma dışı kedi temasları,

8) Son 6 ay içinde tam doz aşı yapılmış kişiler de aşı gerektirmez.

 

Temas Sonrası Neler Yapılmalı?

 

1)Yara bakımı: Basınçlı suyla, su ve sabunla bol yıkamak, yıkamadan sonra alkol veya iyotlu antiseptikle temizlemek gerekir. Yara yerine dikiş mümkün olduğunda atılmamalıdır.

2) Antibiyotik profilaksisi: Enfeksiyon riskine karşı kısa süreli ikincil antibiyotik kullanımı

3) Tetanos profilaksisi

4) Kuduz aşısı uygulaması

Çeşitli uygulamalar olmakta birlikte en sık kullanılan şema 0. , 3. , 7. günlerde birer doz olmak üzere 3 doz yapılması, 14-28 gün arası 4. Doz uygulaması yapılır. Alerjik reaksiyon, ateş ve lokal reaksiyon aşının istenmeyen yan etkileridir.

5) Kuduz immunglobulin uygulaması yapılmalıdır.

Bilgilendirme

Sitedeki bilgiler hastalıkların tanı veya tedavisinde kullanılmak üzere verilmemiştir. Tanı ve tedaviler mutlaka bir hekim tarafından yapılması gereken işlemlerdir. Site içeriğinin bir şekilde tanı ve tedavi amacıyla kullanımından doğacak sorumluluk ziyaretçiye aittir.

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları

İletişim

Dr. CANAN OKUYUCU

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları Uzmanı

Bağdat Caddesi Caddebostan Mahallesi Şerafettin Sokak Şerafet Apartmanı

No : 1 / 1 Kadıköy/İstanbul

 

c

0533 963 63 79

0532 646 56 54

info@drcananokuyucu.com

© Dr. Canan Okuyucu - 2022 | Tüm Hakları Saklıdır | Modano30

Site içerisinde yer alan tüm metinler Dr. Canan Okuyucu ' ya aittir, izinsiz başka yerlerde kullanılamaz. Bu web sitesindeki içerikler tamamiyle bilgilendirme amaçlıdır. Gerçek doktor kontrolünün ve muayenesinin yerini tutamaz.  Bu sitedeki bilgilerin hekim kontrolü olmaksızın uygulanmaması gerekmektedir. En doğru teşhis için lütfen doktorunuza başvurunuz.